Broedende grutto’s worden voortaan in 25 Vogelrichtlijngebieden beschermd. De staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heeft dit op 16 december 2025 bekend gemaakt. Daarmee zijn nieuwe instandhoudingsdoelen voor de grutto opgenomen in de Natura 2000-aanwijzingsbesluiten. De grutto werd als broedvogel nog niet specifiek beschermd in Vogelrichtlijngebieden. De wijzigingsbesluiten liggen ter inzage tot en met 27 januari 2026.
Waarom aanvullende bescherming voor de grutto?
Het gaat al jarenlang niet goed met de grutto. Dit heeft verschillende oorzaken. Zo is het leefgebied minder geschikt geworden, valt de grutto vaker ten prooi aan roofdieren en is het waterpeil in veel gebieden te laag. Het aantal broedparen in Nederland is door de Jaren heen flink gedaald. In 1970 broedden er nog ongeveer 120.000 paren in Nederland. Vanaf de jaren ‘90 neemt de populatie gestaag af en inmiddels zijn er minder dan 30.000 broedparen. Dit is de Europese Commissie ook opgevallen. Zij vindt dat Nederland niet genoeg doet om de grutto en zijn leefgebied te beschermen en is daarom een juridische procedure tegen Nederland gestart.
Extra bescherming voor de grutto
Daarom neemt de staatssecretaris van LVVN aanvullende maatregelen om de grutto beter te beschermen. Hierover kunt u lezen in de brief aan de Tweede Kamer van 25 maart 2025. Een van de maatregelen is extra bescherming van de grutto en haar leefgebied in 25 bestaande Vogelrichtlijngebieden. In deze Vogelrichtlijngebieden werden al veel vogels beschermd. Bescherming voor broedende grutto’s is hier nu aan toegevoegd. De aanwijzingsbesluiten zijn daarom aangepast via een wijzigingsbesluit.
Aanwijzingsbesluiten ter inzage
De wijzigingsbesluiten voor de 25 Vogelrichtlijngebieden zijn nu vastgesteld. De besluiten liggen ter inzage van 17 december 2025 tot en met 27 januari 2026. Bent u het niet eens met een of meer wijzigingsbesluiten? U kunt tijdens deze periode beroep indienen bij een rechtbank waar uw woonplaats onder valt.
Beheerplan per gebied
Het ministerie van LVVN zet in op een zo snel mogelijke aanpassing van de beheerplannen voor Natura 2000-gebieden. Provincies en Rijkswaterstaat gaan de plannen voor de gebieden aanpassen. In het beheerplan beschrijven ze concrete maatregelen die nodig zijn om het doel voor de grutto te behalen.
Combinatie van beschermingsmaatregelen
Deze maatregel in de 25 gebieden zorgt er voor dat ongeveer 10% van de landelijke gruttopopulatie beter beschermd wordt. Daarnaast leeft 90% van de gruttopopulatie buiten de Vogelrichtlijngebieden. Ook daar komen aanvullende maatregelen om de grutto beter te beschermen. Uiteindelijk moet een combinatie van maatregelen zorgen voor grofweg een verdubbeling van de broedende grutto’s in 2050.